در پی شیوع بیماری در کشور، برخی رفتارهایی را در جامعه شاهدیم. مردمی‌که به نفرت به هم نگاه می‌کنند. همه می‌خواهند از دیگری آلوده نشوند. اما رعایت آلوده نکردن دیگران را نمی‌کنند.
آقای خوشتیپی که ماسک گران‌قیمت نایاب به چهره زدی. و از پشت آن، با چشم‌های دریده به دیگران نگاه می‌کنی که مبادا وجود نازنین تو را آلوده کنند. باور کن تو وجود نازنینی نیستی. تو یک خودخواه کثیف هستی. تو که ماسکت را کنار می‌زنی، توی صورت دیگران سرفه می‌کنی. بعد دوباره آن را سرجایش می‌گذاری.
چرا مردم ما اینطور شدند؟ چرا زیرساخت‌های فرهنگی ما اینطور نابود شده است؟ چه بلایی سر اقتصاد و سیاست ما که نه، سر فرهنگ ما آمده است که چنین حیوانات وحشتناکی شده‌ایم؟
زمانی که دولت‌ها مسوول ساختن فرهنگ سرزمین‌شان بودند، دولت‌های ما مشغول ساختن خودشان و ربودن همه چیز از رقیب بودند. تا نسل بعدی خودشان را غرق در ثروت کنند. فارغ از اینکه ثروت واقعی این کشور، مردمی‌هستند که آنها داشتنند بر ایشان حکومت می‌کردند.
کاش آدم شویم. کاش این روزها به فکر فرو برویم. و بدانیم باید روی این زمین چطور زندگی کنیم. کاش باور داشته باشیم دیگران همانقدر مهم هستند و ارزش دارند که ما. کاش حتی به اینجا برسیم که دیگران از ما مهم‌ترند. کاش بفهمیم وقتی تو دیگری را آلوده نکنی، این چرخه نخواهد چرخید و به سر بچه‌ی خودت نخواهد آمد. کاش بدانیم هر چه در این دجله بیندازی، در بیابانت دهند باز.
اما برای مردم چند کلمه حرف دارم:
گزینه اول: بیماری بیشتر از آنکه فکر کنید به شما نزدیک است، خیلی بترسید.
گزینه دوم: بیماری خیلی بیشتر از آنکه فکر می‌کنید، از شما دور است. بصورت متعادل مراقب باشید.
حقیقت این است که گزینه دوم درست است. این میکروب خیلی بیشتر از آنکه فکر کنید، ضعیف است. و برای حیات خودش مانند هر موجود زنده‌ی دیگری به هزاران شرایط نیاز دارد. اگر شرایط خوبی برای آن در زمین وجود داشت، الان بجای حیوانات مختلف پیشرفته، فقط این تک‌یاخته‌ها داشتند زندگی می‌کردند.
پس هرگز نترسید. زندگی معمولی خودتان را تعطیل نکنید. کار و تلاش معمول‌تان را ادامه دهید.
وارد حیطه وسواس نشوید. وسواس به کثافت خیلی نزدیک است. شرایط طبیعی خودتان را حفظ کنید.
مراقبت‌های متعادل را انجام دهید. خیلی ملایم. خیلی معمولی. وقتی به شما می‌گویند از چه طریقی این میکروب منتقل می‌شود، همان راه را بفهمید. همان چند تا کار ساده را مراقب باشید. نه همه چیز را دیوانه‌وار بخواهید رعایت کنید. فقط چند چیز.
اینجا هم از تماس دست با دست (یا دست با جای دست) مراقبت کنید. و از تماس نفَسی با دیگران مراقبت کنید. خیلی معمول و متعادل.
اگر هم جایی نشد که اینکارها را بکنید، اصلا نگران نباشید. دفعه بعد رعایت کنید. خیلی احتمال پایینی وجود دارد که همان جایی که شما رعایت نکردید، کسی آلوده باشد. یا حتی اگر باشد، به شما منتقل شود. باور کنید این میکروب برای انجام کارش، که همان ازدیاد تعدادش و تولید مثل‌ش است، خیلی کار سختی پیش رو دارد.
حتما از فکر و خیال و تلقین به خودتان خوداری کنید. این چیزها شما را ضعیف می‌کنند. و در مقابل این میکروب یا هزاران میکروب دیگر، آسیب‌پذیرتر می‌کند.
غذای مناسب بخورید. ورزش کنید. به کار و تلاش
بپردازید. شاد باشید. به دیگران مهربانی کنید.
از وسواس خودداری کنید. از نفرت به هم‌میهنان‌تان مخصوصا با این موضوع خودداری کنید. برای دیگران جز خوبی و سلامت آرزو نکنید. همدیگر را کمک کنید. به دیگران با مهربانی آموزش دهید. اگر از جهت مالی دست‌تان به دهان‌تان می‌رسد، وسایل مورد نیاز این روزها مانند امور بهداشتی را، به رایگان برای دیگران تهیه کنید و در اختیار نیازمندان بگذارید.
میوه‌های تازه و صیفی‌جات مانند گوجه‌فرنگی و پیاز خام، زیاد بخورید.
بهداشت را بصورت متعادل و مداوم رعایت کنید.
اصلا هم لازم نیست ماسک بزنید. مگر شرایط کاری خاصی دارید و مرتبا با مردم صورت به صورت هستید. که هر وقت شرایط عوض شد، ماسک را بردارید. هوای تازه و سالم، لازمه حیات شماست.
دستکش هم نیاز نیست. دست بطور طبیعی سیستم ایمنی خودش را دارد که با کردن داخل یک دستکش پلاستیکی و عرق کردن مداوم، این سیستم را شما به هم می‌ریزید. مگر شرایط کاری خاصی دارید. که در این حالت هم دستکش دست کردن را بلد باشید. دستکش یعنی به جاهای عموما آلوده با دستکش دست بزنید، و برای جاهای معمولی و شخصی، بدون دستکش. نه اینکه به همه جا و همه چیز با دستکش دست بزنید؛ که در این حالت اصلا فلسفه دستکش را نابود کرده‌اید!
بینی‌تان را مرتب بشورید؛ ترجیحا با آب گرم. منظورم در داخل دستشویی است، نه وسط خیابان! حتی بعد از شستن بینی‌تان، کمی‌آب بریزید که کاسه دستشویی هم تمیز شود. بعد دست‌تان را دوباره بشورید. و مشخصا از تمیز کردن بینی با دستمال کاغذی و نگه‌داشتن دستمال آلوده داخل دست‌تان خودداری کنید. و اگر مجبور به استفاده از دستمال شدید، آن را بعد از یکبار استفاده، دور بیندازید. باز منظور از دور انداختن، رها کردن توی خیابان نیست. بلکه داخل زباله‌دانی بیندازید که از دسترس دیگران دور باشد.
دستان‌تان را مرتب بشورید. اما افراط نکنید که پوست دست‌تان برود. خیلی معمولی و ملایم.
همه این کارها را هم هم که گفتیم، بصورت افراطی انجام ندهید. لازم نیست تا دست‌تان به یک جایی خورد و نگران شدید بدوید دست‌تان را بشورید. اصلا این مقدار نیاز نیست. وقتی شما افراط کنید؛ خیلی زود، روان شما خسته خواهد شد. و در برابر این‌ها مقاومت خواهد کرد. و از رعایت متعادل آنها دست می‌کشید.
همین نکات ساده را رعایت کنید. خیلی معمولی و
خیلی ملایم.
این میکروب به راحتی ریشه‌کن می‌شود. خودمان را در برابر میکروب‌های بزرگ عالم انسانیت، قوی کنیم.
خوب است در این ایام، برای همیشه یاد بگیریم که خوب بودن، خوب است! به همین سادگی! به همین همیشگی.
بیایید آدم شویم.